Matamá, no Concello de Laza, é unha desas escasas aldeas nas que se mantén vivo o espírito de comunidade; coma se dunha aldea gala se tratase, resisten fronte ao despoboamento mailo envellecemento que afecta a todo o rural. En gran medida, grazas á dedicación -e o esforzo- da Asociación de Mulleres Rurais "O Cruceiro". Son mulleres, son rurais, son bravas e están empoderadas. Cando o 5 de outubro de 1999 un pequeno grupo de mulleres de Matamá decidiu crear a asociación, con Josefa Blanco Casalta "Pepita" coma presidenta fundadora, non se falaba do empoderamento das mulleres... pero vaia se o tiñan!
"O positivismo e a valentía de Pepita fixo que esta asociación saíse adiante naqueles primeiros anos. Todo elo con moita adicación e sacrificio, xa que era ela quen tiraba por moitas das mulleres de Matamá. Ela foi quen engrasou, día a día, a maquinaria dunha asociación que, dende o principio e ata o día de hoxe, funcionou sempre con moita unión e alegría, creando un espazo de confianza para compartir tempo e ilusións", salienta María González Rivero, actual presidenta da asociación.
A enfermidade de "Pepita" supuxo un duro golpe para todo este tecido asociativo, pero nestes 25 anos de vida a asociación construíu un concepto de asociacionismo vivo que se irradiou e que ten o seu centro na figura das mulleres, na súa proposta de igualdade de oportunidades e no intercambio respetuoso e firme co home. Somentes así se constrúe o sentimento de pertenza á comunidade. A día de hoxe son 84 socias (e tamén algún socio), con idades dende os seis meses ata os oitenta e cinco anos, que ademais participan activamente.
Neste 2024 celebran os 25 anos dunha asociación que xoga un importante papel na dinamización do rural, palpable entre os veciños e veciñas de Matamá non só coas actividades, tamén con xuntanzas e merendas e coa conmemoración de días sinalados. "Temos actividades e obradoiros todos os días da semana, de luns a sábado, e durante todo o ano, posto que hai actividades nas que aproveitamos os meses de verán para contar coa participación de socias que durante o resto do ano, por motivos de traballo e estudios non están no pobo", sinala Teresa Diéguez, a súa secretaria.
María González Rivero demostra a súa emoción: "Non podemos esconder que nesta asociación hai mulleres moi argalleiras, implicadas, unidas e con gañas. Non hai máis que ver todo o que nesta asociación se organiza ao longo do ano, ¡porque nada se lle resiste a éstas mulleres, longa vida para a Asociación MMRR O Cruceiro de Matamá!". Noraboa polos 25 anos de vida!